1․ Կազմի՛ր արտահայտություններ և հաշվի՛ր արժեքը։

145  և 100 թվերի արտադրյալի և  10 -ի քանորդը։145×100:10=1450

1540 և 2478 թվերի գումարի և 2750-ի տարբերությունը։1540+2478-2750=1268

4500 և 10 թվերի քանորդի և 550-ի գումարը։4500:10+550=1000

4900 և 900 թվերի տարբերության և 4900 և 100 թվերի քանորդի գումարը։(4900-900)

54000 և 100 թվերի քանորդի և 10-ի արտադրյալը։7500-ի 250×1000+75000=10000m

250 և 100 թվերի արտադրյալի և 75000-ի գումարը։

2․ Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։

8000 + (3200: 400x  100) =8800

(6500 – 200 x 30) x 450 =225000

1800 : (80 x 50 : 20)  =9

1 x (654 x 40 + 1200 x 6) =33360

3․ Լրացրո՛ւ աղյուսակը։

Նվազելի	9999	8901	7824	73236	55555	15554	88888
Հանելի	3279	1219	2823	43245	45556	7777	0
Տարբերություն	6720	7682	5001	29991	9999	7777	88888

4․ Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։

60 x (72018 – 71048) – 58200 =0

20 x (5004 – 4296) – 13800 =20960                                    

(21 x400 + 31600) : 40 =1000                                  

24000 : 40:(9001 – 8971) =20

5․ Լրացրո՛ւ բաց թողնված թվերը։

2500 գ = 2 կգ 500 գ   4700 կգ = 4 տ 700 կգ

2560 գ = 2 կգ 560 գ                                  3860կգ = 3 տ 860կգ

2545 գ = 2 կգ 545 գ                                   6975 կգ =6 տ 975 կգ

3201 մ = 3 կմ 201 մ                                   250 սմ = 2 մ 50 սմ

4520 մ = 4 կմ 520 մ 215սմ = 2 մ 15 սմ

5115 մ = 5 կմ 115 մ 920 սմ = 9 մ20սմ

6․ Լուծի՛ր խնդիրները։

Ա․Աննան գնեց 1 պաղպաղակ, 1 հաց, 1 գաթա և վճարեց 470 դրամ։ Միլան գնեց 1 պաղպաղակ, 1 հաց և վճարեց 320 դրամ։ Որքա՞ն արժե 1 գաթան։

Լուծում470-320=150

Պատասխան՝150

Բ․ Նարեկը 1 գրիչի, 1 մարկերի և 1 գնդակի համար վճարեց 1240 դրամ։ Սմբատը 1 գրիչի և 1 մարկերի համար վճարեց 420 դրամ։ Որքա՞ն արժե գնդակը։

Լուծում1240-420=820

Պատասխան՝820

Գ․ Իդան 3 նարգիզի և 5 վարդի համար վճարեց 1050 դրամ։ Նոեմին 5 նարգիզ և 5 վարդի համար վճարեց 1250 դրամ։ Հաշվի՛ր, թե ինչ արժեն 1 նարգիզն ու 1 վարդը։

 Լուծում1250-1050=200 5-3=2 200:2=100 100×3=300 1050-300=750 750:5=130

Պատասխան՝100, 130

Դ․Պապիկը 2 ծիրանենու և 5 խնձորենու տնկիների համար վճարեց 8000 դրամ։ Հայրիկը 5 ծիրանենի և 5 խնձորենու տնկիների համար վճարեց 12500 դրամ։ Հաշվի՛ր, թե ինչ արժե 1 ծիրանենին և 1 խնձորենին։

 Լուծում12500-8000=4500 5-2=3 4500:3=1500 5×1500=7500 5000:5=1000

Պատ՝ 1000, 1500

1․ Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։

• x (77000 – 76920) : 60 =40

200 x (4004 – 3954) : 100 =100

360 x (55005 – 54945) x 40 =864000

600 x (7000 – 6910) x 80 =4,320,000

40 x (18500 – 17500) : 80 =500

2․ Լուծի՛ր խնդիրները։

Ա․Արփին և Յանան միասին ունեն 850 դրամ։ Արփիի ունեցած գումարը 70 դրամով շատ է Յանայի գումարից։ Որքա՞ն գումար ունի նրանցից յուրաքանչյուրը։

Լուծում (850-70):2=780:2=390

Պատասխան `390 & 460

Բ․ Եվան և Ռուզաննան միասին հավաքեցին 490 ելակ։ Եվան 50 ելակ ավելի քիչ հավաքեց Ռուզաննայից։ Որքա՞ն ելակ հավաքեց նրանցից յուրաքանչյուրը։

Լուծում (490-50):2=220

Պատասխան՝  Եվան 220 ելակ Ռուզաննան 270

Գ․Երկու թվերի գումարը 2460 է։ Եթե առաջին թիվը մեծացնենք 200-ով, իսկ երկրորդը փոքրացնենք 200-ով, ապա որքա՞ն կլինի ստացված թվերի գումարը։

Լուծում 2460+200-200=2460

Պատասխան՝ 2460

Դ․ Երկու թվերի գումարը 3518 է։ Եթե առաջին թիվը մեծացնենք 400-ով, իսկ երկրորդը փոքրացնենք 400-ով, ապա որքա՞ն կլինի ստացված թվերի գումարը։

Լուծում 3518+400-400=3518

Պատասխան՝ 3518

3․ Ո՞ր պատկերն է պակասում։

Պատասխան՝ c

4․ Նշվածներից ո՞րն է ճիշտ, գունավորի՛ր։

Ա․ 32166 մ = 321 կմ 66 մ

Բ․ 32166 մ = 3 կմ 2166 մ

Գ․ 32166 մ = 32 կմ166 մ

Դ․ 32166 մ = 3216 կմ 6 մ

Ծեր գրադարանավարուհին մի պահ նայեց երկու ընկերներին։ Հանրային
գրադարանում, երկար տարիների իր աշխատանքի ընթացքում սա բոլորովին
անսովոր մի դեպք էր։

• Լավ,- ասաց նա վերջապես,- գուցեև լավ է, որ դուք չեք կարող կարդալ։ Ես
  կարող եմ կարդալ։ Վերջին վաթսուն տարիներին շատ գրքեր եմ կարդացել և չեմ
  կարող ասել, թե ինչ֊-որ բան կփոխվեր, եթե կարդացած չլինեի։ Դե, այժմ գնացեք և
  ձեր ուզածի չափ դիտեցեք գրքերը։
• Շնորհակալություն, տիկին,- ասաց Լայոնելը։
  Երկու ընկերները շարժվեցին դեպի գաղտնիքի և արկածների ավելի մեծ
  ոլորտներ։ Լայոնելը ավելի շատ գրքեր ցույց տվեց Յուլիսիսին։
• Սրանք,- ասաց նա,- և դրանք՝ վերևում եղածները, բոլորը գրքեր են,
  Յուլիսիս։- Նա մի պահ մտքերի մեջ ընկավ։
• Արդյոք ի՞նչ է ասվում բոլոր այդ գրքերի մեջ,- նա ցույց տվեց գրքերով լեցուն
  հինգ դարակ։- Հետաքրքիր է, ի՞նչ է գրված այս բոլորի մեջ,- ասաց նա։
  Վերջապես նա գտավ մի գիրք, որը արտաքինից շատ գեղեցիկ էր երևում։
  Նրա կազմը կանաչ էր, թարմ խոտի նման։
  Իսկ այս մեկը,- ասաց նա,- այս մեկը տես ինչքան գեղեցիկ է, Յուլիսիս։
  Փոքր – ինչ վախենալով իր արածից, Լայոնելը այդ գիրքը հանեց դարակից,
  մի քիչ պահեց ձեռքում, հետո բացեց։
• Տես, Յուլիսիս,- ասաց նա,- սա գիրք է։ Նայիր։ Մեջը ինչ֊-որ բան կա ասված։-
  Նա ցույց տվեց տպագրված տողերը։
  
• Ահա «ա»…ն,- ասաց նա,- սա է «ա»֊-ն։ Սա էլ ուրիշ տառ է, բայց չգիտեմ, թե
  որն է։ Բոլոր տառերը տարբեր են, Յուլիսիս, բառերն էլ են տարբեր։
• Չեմ կարծում, որ ես երբևէ կարդալ կսովորեմ,- ասաց նա,- բայց այնքան եմ
  ուզում իմանալ, թե ինչ է ասված այս բոլոր գրքերի մեջ։
  Ահա նկար է,- ասաց նա,- աղջիկ է նկարված։ Տեսնո՞ւմ ես։ Գեղեցիկ է, չէ՞։
• Նա թերթում էր էջերը.
• Տեսնո՞ւմ ես, էլի տառեր և բառեր, մինչև գրքի վերջը։ Սա հանրային
  գրադարան է, Յուլիսիս,- ասաց նա,- ամենուր գրքեր են,- նա ակնածանքով նայում
  էր տպագիր տողերին, շարժում շուրթերը, կարծես փորձում էր կարդալ։ Հետո
  գլուխն օրորեց։ – Չես կարող իմանալ, թե ինչ է գրված գրքում, Յուլիսիս, մինչև որ
  կարդալ չիմանաս, իսկ ես կարդալ չգիտեմ,- ասաց նա։ Կամացուկ փակեց գիրքը,
  դրեց տեղը, և երկու ընկերները ոտքի թաթերի վրա դուրս եկան գրադարանից։
  Դրսում Յուլիսիսը սկսեց ցատկոտել, որովհետև ուրախ էր։ Նրան թվում էր, թե ինչ֊
  -որ բան է սովորել։
  Հարցեր և առաջադրանքներ․

1. Ի՞նչ ես կարծում, ինչ կլինի երբ շա՜տ գրքեր կարդաս:
   Նորանոր բառեր կիմանաինք։
2. Պատմի՛ր, թե տղաները ի՞նչ տեսան դարակից հանած գրքում:
   Տղաներ տեսան կանաչ գիրք և անյտեղ տառեր են և բառեր տեսան։
3. Քո կարծիքով ինչո՞ւ էր Յուլիսիսը ուրախ:
   Քանի որ շատ բառեր սովորեց։
4. Քո ընկերներից ո՞վ է նման Յուլիսիսին: Ինչո՞վ է նման:
   Ես չունեմ այդպիսի մի ընկեր։
   

Երկու լավ ընկերները, Լայոնելն ու Յուլիսիսը, իրենց քայլերն ուղղեցին
դեպի հանրային գրադարան։ Երբ երկու տղաները մտան համեստ, բայց
տպավորիչ շենքից ներս, զգացին, որ խոր լռություն էր տիրում այդտեղ։ Թվում էր,
որ նույնիսկ պատերը, հատակն ու սեղանները պապանձվել էին, կարծես
լռությունը կլանել էր բովանդակ շենքը։ Այնտեղ կային ծերունիներ, որոնք թերթ էին
կարդում։ Քաղաքային փիլիսոփաներ կային, միջնակարգ դպրոցի տղաներ ու
աղջիկներ, որոնք պրպտումներ էին կատարում, բայց բոլորը լուռ էին, որովհետև
իմաստություն էին որոնում։ Բոլորն էլ գրքերի մոտ էին, բոլորն էլ ուզում էին մի
բան հայտնաբերել գրքերի մեջ։ Լայոնելը ոչ միայն շշնջալով էր խոսում, այլև ոտքի
մատների վրա էր քայլում։ Նա շշնջալով էր խոսում, որովհետև կարծում էր, որ
պակաս հարգանք դրսևորած կլինի ոչ միայն ընթերցողների, այլև գրքերի հանդեպ։
Յուլիսիսը հետևում էր նրան, նույնպես ոտքի մատների վրա քայլելով։ Նրանք
զննում էին գրադարանը, և յուրաքանչյուրն իր համար անթիվ գանձեր էր
հայտնաբերում. Լայոնելը՝ գրքեր, իսկ Յուլիսիսը՝ մարդիկ։ Լայոնելը գրքեր չէր
կարդում և հանրային գրադարան չէր եկել գիրք վերցնելու համար։ Նա պարզապես
սիրում էր նայել դրանց։ Նա իր բարեկամին ցույց տվեց մի ամբողջ շարք գրքեր և
շշնջաց.

• Տես, ինչքա՜ն շատ են։ Ահա սրանք։ Մի այստեղ նայիր։ Սա կարմիր է։
  Այնտեղ մի հատ էլ կանաչը կա։ Եվ դեռ ինչքա՜ն գրքեր կան։
  Ի վերջո միսիս Գալահերը՝ ծեր գրադարանավարուհին, նկատեց երկու
  երեխաներին և մոտեցավ նրանց։ Նա խոսեց առանց շշնջալու, խոսեց բարձրաձայն,
  կարծես բոլորովին էլ հանրային գրադարանում չգտնվեր։ Այդ մեծապես
  զարմացրեց Լայոնելին և ստիպեց, որ ընթերցողներից մի քանիսը գլուխները
  բարձրացնեն գրքերից։
  56
• Քեզ ի՞նչ է հարկավոր, տղա,- ասաց միսիս Գալահերը Լայոնելին։
• Գրքեր,- կամացուկ փսփսաց Լայոնելը։
• Ինչպիսի՞ գրքեր,- հարցրեց գրադարանավարուհին։
• Բոլորը,- ասաց Լայոնելը։
• Բոլո՞րը, – հարցրեց գրադարանավարուհին։
• Ի՞նչ ես ուզում ասել։ Մի տոմսով միայն չորս գիրք կարելի է վերցնել։
• Ես ոչ մի գիրք էլ չեմ ուզում վերցնել,- ասաց Լայոնելը։
• Հապա ի՞նչ ես ուզում,- հարցրեց գրադարանավարուհին։
• Պարզապես դիտել եմ ուզում,- ասաց Լայոնելը։
• Դիտե՞լ,- ասաց գրադարանավարուհին։ – Հանրային գրադարանը դիտելու
  համար չի ստեղծված։ Եթե կարդալ չգիտես, կարող ես դրանք թերթել, կարող ես
  նկարները նայել. բայց ինչո՞ւ ես ուզում միայն դրանց կազմերը տեսնել։
• Սիրում եմ,- շշնջաց Լայոնելը,- չի՞ կարելի։
• Ինչո՞ւ չէ,- ասաց գրադարանավարուհին,- դրա դեմ օրենք չկա,- կինը նայեց
  Յուլիսիսին։
• Իսկ սա ո՞վ է,- հարցրեց նա։
• Սա Յուլիսիսն է,- ասաց Լայոնելը,— նա կարդալ չգիտի։
• Իսկ դու գիտե՞ս,- հարցրեց գրադարանավարուհին։
• Ոչ,- ասաց Լայոնելը,- բայց նա էլ չգիտի։ Դրա համար էլ մենք ընկերներ ենք։
  Իմ ծանոթների մեջ նա միակն է, որ չի կարող կարդալ։

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Գրի՛ր այն կանոնները, որոնք հարկավոր է պահպանել գրադարանում:
   Լռություն, համեստություն, չի կարելի ուտել, խմել և ծվատել գրքի էջէրը
2. Տղաներից յուրաքանչյուրն ի՞նչ էր որոնում գրադարանում:
   Լայոնելը որոնում էր գրքեր, իսկ Յուլիսիսը՝ մարդիկ:

Continue reading →

1. Համեմատի՛ր և դի՛ր համապատասխան նշանը(<, >, =)։

4500 ։ 50 < 4500 ։ 5                        27000 ։ 9000 < 72000 ։ 900

6300 ։ 9 > 63000 ։ 900                       210000 ։ 3000 < 210000 ։ 300

3200 ։ 80 < 3200 ։ 8                           10000 ։ 5000 < 10000 ։ 500

2․ Հաշվի՛ր:

280 : 40 – 420 : 60 = 0                320 : (417 – 377) + 60 = 68

360 : (480 : 80) – 60 = 0              80 x 40 – 720 : 80 = 3191

54 x (407 – 397) : 60 = 9             350 : (490 : 7) x 60 = 300

3․ Հաշվի՛ր:

		2	3					3	2					4	2
	x	4	5				x	4	4				x	2	8
	1	1	5				1	2	8				3	3	6
+	9	2			+	1	2	8				+	8	4
1	0	3	5			1	4	0	8			1	1	7	6
		2	3	6					5	1	6					4	1	9
	x		4	3				x		8	7				x		2	9
		7	0	8				3	6	1	2				3	7	7	1
	9	4	4				4	1	2	8					8	3	8
1	0	1	4	8			4	4	8	9	2			1	2	1	5	1
		4	2					3	5					5	8
	x	2	8				x	3	3				x	4	7
	3	3	6				1	0	5				4	0	6
	8	4				1	0	5				2	3	2
1	1	3	6			1	1	5	5			2	7	2	6
		6	4	4					2	2	5					5	8	2
	x		4	2				x		2	4				x		3	4
	1	2	8	8					9	0	0				2	3	2	8
2	5	7	6				4	5	1					1	7	4	6
							5	4	0	0	0			1	9	7	8	8
	2	7	3	3					2	5	2	4				5	6	4
–								–							–
	3	3	5	5					2	6	4	3				8	4	2
–								–							–
	3	2	8	4					4	4	5	5				6	9	3
–								–							–
	1	5	6	8	4					2	6	8	2	3
–									–
	2	2	4	5	5					3	2	4	6	6
–									–

Գրեք տրված բառերին իմաստով հակառակ բառեր:

Պինդ-փափուկ

Գոռալ-լռել

Հարցնել-պատասխանել

Մոռանալ-հիշել

Բառերն այնպես փոխեք, որ դրանք պատկանեն քեզ:

Օրինակ՝ գիրք- գիրքս

Դահուկ, գրիչներ, տետր, մորաքույրներ, մեքենա, սահնակ, համակարգիչներ, ժամացույց, ականջներ:

Դահուկ-դահուկս, գրիչներ-գրիչներս, տետր-տետրս, մորաքույրներ-մորաքույրներս, մեքենա-մեքենաս, սահնակ-սահնակս, համակարգիչներ- համակարգիչներս, ժամացույց-ժամացույցս, ականջներ-ականջներս։

Շարունակեք այսպես՝ փայտ–փայտից, քար–քարից:

Երկաթ-երկաթից, հող-հողից, կավ-կավից, ավազ-ավազից, արծաթ-արծաթից, խմոր-խմորից, կաշի:

Բառերին այնպիսի մասնիկ ավելացրեք, որ դրանք շատանան:

Գունդ, տետր, գնդակ, մուկ, շուն, ձուկ, հայրիկ, ռուս, հայ, մարդ:

Գնդեր, տետրեր, գնդակներ, մկներ, շներ, ձկներ, հայրիկներ, ռուսներ, հայեր, մարդիկ:

Գտեք յուրաքանչյուր շարքի ավելորդ բառը:

Ա. Բարի, հոգատար, մեքենա, կարմիր, լուսավոր:

Բ. Շոգել, շոգ, հազալ, արտասվել, հիշել:

Գ. Բժիշկ, քար, քայլող, տուն, պարկ:

Դ. Ծակոց, ցախանոց, գժանոց, աղբանոց: